WAT IS ER LOOS DAAR ONDER?
Klachten in het bekken komen zowel bij mannen als vrouwen voor, maar de aard en oorzaak verschillen vaak. Bij vrouwen zijn gynaecologische factoren, hormonale schommelingen en zwangerschap veelvoorkomende oorzaken. Mannen ervaren eerder klachten vanuit de prostaat of urinewegen. Ook verschillen de bekkenbodemspieren en organen, wat invloed heeft op pijnervaring en klachtenpatroon. Een goede diagnose vereist daarom aandacht voor sekse-specifieke anatomie en levensfase.
PROBLEMEN met de VROUWLIJKE GESLACHTSDELEN
De vrouwelijke geslachtsdelen bestaan uit uitwendige en inwendige structuren.
De uitwendige delen omvatten de vulva, bestaande uit de schaamlippen (grote en kleine), de clitoris, en de vaginale opening.
De inwendige delen omvatten de vagina, een gespierde buis die naar de baarmoeder leidt. De baarmoeder is een hol, peervormig orgaan waar een embryo zich kan ontwikkelen. De eileiders verbinden de eierstokken met de baarmoeder en transporteren eicellen. De eierstokken produceren eicellen en hormonen zoals oestrogenen en progesteron. Samen vormen deze structuren het voortplantingssysteem van de vrouw, essentieel voor menstruatie, voortplanting, en seksuele functie.
Gynaecologische aandoeningen kunnen bij vrouwen verschillende soorten pijn veroorzaken, afhankelijk van de specifieke aandoening.
Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit, zoals op de eierstokken, eileiders, en het bekkenvlies. Dit weefsel reageert op hormonale veranderingen van de menstruatiecyclus, wat pijn, ontsteking, en littekenvorming kan veroorzaken. Symptomen zijn hevige menstruatiepijn, chronische bekkenpijn, pijn tijdens geslachtsgemeenschap, en vruchtbaarheidsproblemen. De oorzaak van endometriose is onbekend, en de behandeling varieert van pijnbestrijding tot hormonale therapieën en chirurgie.
Bekkenontstekingsziekte (PID) is een infectie van de vrouwelijke voortplantingsorganen, waaronder de baarmoeder, eileiders en eierstokken. Het wordt vaak veroorzaakt door seksueel overdraagbare infecties zoals chlamydia en gonorroe. Symptomen zijn onder andere hevige buik- en bekkenpijn, abnormale vaginale afscheiding, pijn tijdens geslachtsgemeenschap, en koorts. Zonder behandeling kan PID leiden tot ernstige complicaties zoals chronische bekkenpijn, onvruchtbaarheid en buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Behandeling bestaat meestal uit antibiotica om de infectie te bestrijden.
Vulvodynie is een chronische pijnlijke aandoening van de vulva zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak. De pijn kan brandend, stekend of jeukend zijn en variëren in intensiteit. Het kan continu aanwezig zijn of optreden bij aanraking, zoals tijdens geslachtsgemeenschap, fietsen of langdurig zitten. De precieze oorzaak is onbekend, maar factoren zoals zenuwbeschadiging, hormonale veranderingen, en ontstekingen kunnen bijdragen. Behandeling omvat vaak een combinatie van pijnstillers, fysiotherapie, psychologische ondersteuning en soms chirurgische ingrepen om de symptomen te verlichten.
Eierstok- of ovariumcysten zijn met vloeistof gevulde zakjes die zich in of op een eierstok vormen. Ze zijn vaak onschuldig en verdwijnen vanzelf, maar kunnen soms pijn, een opgeblazen gevoel of onregelmatige menstruatie veroorzaken. Grotere cysten kunnen scheuren of draaien (torsie), wat hevige pijn en medische noodsituaties kan veroorzaken. Diagnostiek gebeurt meestal via echografie. Behandeling varieert van afwachten tot chirurgische ingrepen, afhankelijk van de grootte, symptomen en het risico op complicaties.
Fibromen, ook wel vleesbomen of myomen genoemd, zijn goedaardige gezwellen die ontstaan in de spierwand van de baarmoeder. Ze variëren in grootte en aantal, en kunnen symptomen veroorzaken zoals hevige menstruatie, bekkenpijn, druk op de blaas of darmen, en soms vruchtbaarheidsproblemen.
Hoewel de precieze oorzaak onbekend is, spelen hormonale en genetische factoren een rol.
Behandeling hangt af van de symptomen en kan medicatie, hormonale therapieën, of chirurgische ingrepen zoals myomectomie of hysterectomie omvatten.
Vaginale infecties, zoals vaginale schimmelinfecties en bacteriële vaginose, zijn veelvoorkomende aandoeningen die ongemak en symptomen veroorzaken zoals jeuk, branderigheid, abnormale afscheiding, en een onaangename geur.
Schimmelinfecties worden meestal veroorzaakt door de gist Candida en resulteren in dikke, witte afscheiding. Bacteriële vaginose ontstaat door een disbalans van bacteriën in de vagina en leidt tot dunne, grijs-witte afscheiding met een visachtige geur.
Behandeling varieert afhankelijk van de oorzaak en kan antischimmelmedicatie of antibiotica omvatten.
Goede hygiëne en veilige sekspraktijken helpen voorkomen.
Dyspareunie is pijn tijdens of na geslachtsgemeenschap. Deze pijn kan oppervlakkig zijn, bij de vulva of vaginale opening, of diep in het bekken.
Oorzaken variëren en kunnen fysiek zijn, zoals infecties, vaginisme, endometriose, of atrofie door menopauze, en psychologisch, zoals angst of trauma. De pijn kan tijdelijk of chronisch zijn, en de intensiteit varieert.
Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak en kan medische, fysiotherapeutische of psychologische therapieën omvatten, evenals het verbeteren van communicatie en seksuele technieken met de partner.
Menstruatiekrampen, of dysmenorroe, zijn pijnlijke samentrekkingen van de baarmoeder die optreden tijdens de menstruatie. Deze pijn, meestal in de onderbuik, kan uitstralen naar de onderrug en dijen.
Dysmenorroe wordt veroorzaakt door prostaglandinen, stoffen die de baarmoeder doen samentrekken.
Het kan variëren van mild tot ernstig en gaat vaak gepaard met misselijkheid, vermoeidheid, en hoofdpijn.
Primaire dysmenorroe heeft geen onderliggende aandoening, terwijl secundaire dysmenorroe het gevolg is van aandoeningen zoals endometriose of fibromen. Behandeling omvat pijnstillers, hormonale anticonceptie, en soms specifieke therapieën voor onderliggende oorzaken.
Vaginisme is een aandoening waarbij de spieren rondom de vagina onvrijwillig en reflexmatig samentrekken bij elke vorm van penetratie, zoals tijdens geslachtsgemeenschap, tamponinbreng of een gynaecologisch onderzoek. Dit veroorzaakt pijn, ongemak, en kan penetratie moeilijk of onmogelijk maken. De exacte oorzaak kan variëren, inclusief fysieke en psychologische factoren zoals angst, trauma, of een eerdere pijnlijke ervaring. Behandeling omvat vaak een combinatie van bekkenbodemfysiotherapie, ontspanningstechnieken, graduele blootstellingsoefeningen, en soms psychotherapie om onderliggende emotionele oorzaken aan te pakken.
Baarmoederhalsproblemen verwijzen naar aandoeningen die de baarmoederhals (cervix) aantasten, zoals cervicale stenose (vernauwing), ontstekingen (cervicitis), en abnormale cellen (dysplasie) die kunnen leiden tot baarmoederhalskanker.
Deze problemen kunnen pijn, abnormale vaginale afscheiding, bloeding tussen menstruaties, of pijn tijdens geslachtsgemeenschap veroorzaken.
Oorzaken variëren van infecties (zoals HPV), hormonale veranderingen, tot structurele afwijkingen. Diagnostiek gebeurt vaak via uitstrijkjes (Pap-test), HPV-tests, en colposcopie.
Behandelingen verschillen en kunnen medicatie, chirurgische ingrepen, of regelmatige monitoring omvatten, afhankelijk van de aard en ernst van het probleem.
Bekkenbodemdisfunctie verwijst naar problemen met de spieren in de bekkenbodem, die onvoldoende functioneren. Deze spieren ondersteunen de blaas, baarmoeder, en darmen. Disfunctie kan leiden tot urine- of fecale incontinentie, chronische bekkenpijn, en seksuele problemen zoals pijn bij geslachtsgemeenschap.
Oorzaken zijn onder andere bevalling, veroudering, chirurgische ingrepen, en trauma.
Symptomen omvatten moeite met plassen of ontlasting, een zwaar gevoel in het bekken, en pijn.
Behandeling bestaat uit fysiotherapie, bekkenbodemoefeningen, biofeedback, medicatie, en soms chirurgische ingrepen om de functie te herstellen
PROBLEMEN met de MANNELIJKE GESLACHTSDELEN
De mannelijke geslachtsorganen bestaan uit externe en interne structuren. Extern zijn de penis en het scrotum, dat de testikels bevat. De penis bestaat uit de schacht en de eikel, met een opening voor urine en sperma. Intern zijn de testikels verantwoordelijk voor de productie van sperma en testosteron. De bijballen (epididymis) slaan sperma op en vervoeren het naar de zaadleiders (vas deferens). De zaadleiders transporteren sperma naar de prostaat, waar ze zich vermengen met zaadvocht uit de zaadblaasjes en prostaatvloeistof om sperma te vormen. Tijdens ejaculatie wordt het sperma door de urethra in de penis naar buiten gebracht.
🧍♂️ Organen in het bekken van de man die pijn kunnen veroorzaken:
Prostaat
– Ontsteking (prostatitis), vergroting (BPH), of kanker kunnen pijn geven in perineum, onderbuik of bij plassen.
Blaas
– Blaasontsteking, interstitiële cystitis of blaasstenen veroorzaken pijn bij plassen of drukkende pijn in het bekken.
Urinebuis (urethra)
– Urethritis of stricturen geven brandende pijn bij plassen of ejaculatie.
Darmen (vooral rectum en sigmoïd)
– Ontstekingen, verstopping of tumoren kunnen krampen of drukkende pijn geven in de onderbuik of anusstreek.
Zaadblaasjes (vesiculae seminales)
– Ontsteking kan diepe, zeurende bekkenpijn veroorzaken, vaak in combinatie met prostaatklachten.
Bijbal (epididymis) en zaadstrengen
– Ontstekingen (epididymitis) geven pijn in de balzak en uitstralend naar lies of bekken.
Zaadbal of Testikel (indirect via uitstraling)
– Problemen zoals torsie, ontsteking of varicocèle kunnen uitstralende pijn naar het bekken geven.
Endeldarm (rectum)
– Aambeien, fissuren of proctitis kunnen scherpe of drukkende bekkenpijn geven, vooral bij ontlasting.
Zenuwstructuren (zoals n. pudendus)
– Irritatie of beklemming geeft branderige of schietende pijn in bekken, perineum of penis.
- Prostatitis (prostaatontsteking)
– Pijn in perineum (tussen anus en balzak), moeilijk plassen, drukkend gevoel. - Goedaardige prostaatvergroting (BPH)
– Problemen met urineren, nadruppelen, gevoel van onvolledige lediging. - Urineweginfecties
– Branderig gevoel bij plassen, bekkenpijn, verhoogde aandrang. - Urethrastrictuur (vernauwing plasbuis)
– Pijn bij plassen, zwakke straal, bekkenongemak.
- Chronische obstipatie
– Drukkende pijn in het bekken of onderbuik, opgeblazen gevoel. - Prikkelbare darm syndroom (PDS/IBS)
– Krampen, wisselende stoelgang, bekkenpijn bij stress of voeding. - Chronische darmontstekingen (bijv. colitis ulcerosa, ziekte van Crohn)
– Pijn in onderbuik of bekken, diarree, bloed bij ontlasting.
- Bekkenbodemdisfunctie (bijv. hypertonie)
– Aanhoudende zeurende pijn, moeite met plassen of ontlasten. - Sacro-iliacale gewrichtsproblemen
– Pijn aan één zijde van het bekken, uitstraling naar bil of lies. - Spier- of fascieklachten (bijv. triggerpoints, overbelasting)
– Lokale pijn bij inspanning, langdurig zitten of lopen.
- Pudendus neuralgie
– Scherpe of brandende pijn in bekken, perineum, penis of anus. - Chronisch bekkenpijnsyndroom
– Geen duidelijke oorzaak, combinatie van pijn, functiestoornissen en psychosociale factoren. - Zenuwbeknelling (bijv. ilio-inguinale zenuw)
– Pijn in lies, scrotum of onderbuik.
- Pijn na prostaatoperatie (bijv. TURP)
– Gevoeligheid in bekkenregio, mictieproblemen. - Pijn bij erectie of ejaculatie
– Vaak bij bekkenbodemspanning, prostaatproblemen of zenuwirritatie. - Scrotale klachten (epididymitis, varicocele)
– Pijn uitstralend naar lies of onderbuik/bekken.
- Stress en spanning
– Verhoogde spierspanning in bekkenbodem, vage of zeurende pijn. - Somatisatie
– Pijn zonder duidelijke lichamelijke oorzaak, beïnvloed door emotionele belasting.
eikelontsteking
Eikelontsteking, ook wel balanitis genoemd, is een ontsteking van de eikel van de penis. Het veroorzaakt roodheid, zwelling, pijn en soms afscheiding. Vaak door infecties, slechte hygiëne of allergische reacties. Behandeling kan bestaan uit hygiënische maatregelen, antimicrobiële middelen of het vermijden van irriterende stoffen.
BIJBALONTSTEKING
Bijbalontsteking, of epididymitis, is een ontsteking van de bijbal, vaak veroorzaakt door een bacteriële infectie. Het resulteert in pijn, zwelling en roodheid van het scrotum, en kan gepaard gaan met koorts en pijn tijdens het plassen.
WATERBREUK
Een hydrocèle is een aandoening waarbij zich vocht ophoopt in de zak rond de testikels, wat leidt tot zwelling van het scrotum. Dit kan ontstaan door letsel, ontsteking of zonder duidelijke oorzaak. Het veroorzaakt meestal geen pijn, maar kan ongemak of een zwaar gevoel in het scrotum geven. Behandeling is vaak niet nodig, tenzij de hydrocèle groot is of ongemak veroorzaakt, in welk geval chirurgische ingreep kan worden overwogen.
LIESBREUK
Een liesbreuk (inguinale hernia) is een aandoening waarbij een deel van de darmen of weefsel door een zwakke plek in de buikwand in de lies puilt. Dit veroorzaakt een zichtbare bult en kan pijn of ongemak geven, vooral bij hoesten, tillen of buigen. Liesbreuken komen vaker voor bij mannen en kunnen aangeboren zijn of zich later in het leven ontwikkelen. Behandeling bestaat vaak uit chirurgische ingrepen om de buikwand te versterken.
ZAADBAL- 0F TEELBALONTSTEKING
Orchitis, of zaadbalontsteking, is een ontsteking van een of beide testikels, vaak veroorzaakt door een virale of bacteriële infectie. Het kan gepaard gaan met zwelling, pijn, koorts, en een zwaar gevoel in het scrotum. Soms treedt het op samen met epididymitis, dan genoemd epididymo-orchitis. Virale oorzaken omvatten vaak het bofvirus, terwijl bacteriële infecties kunnen voortkomen uit seksueel overdraagbare infecties. Behandeling omvat pijnstillers, ontstekingsremmers, en bij bacteriële infectie, antibiotica.
PENIS FRACTUUR
Een penisfractuur is een zeldzame maar ernstige verwonding waarbij het erectiele weefsel van de penis scheurt, meestal veroorzaakt door abrupt trauma tijdens seksuele activiteit.
Symptomen omvatten een knappend geluid, hevige pijn, zwelling, en bloeduitstorting.
De penis verliest snel zijn erectie en wordt blauw en gezwollen.
Dit is een medische noodsituatie die onmiddellijke chirurgische ingreep vereist om blijvende schade of complicaties, zoals erectiestoornissen of kromming van de penis, te voorkomen.
ZIEKTE van PEYRONIE
De ziekte van Peyronie is een aandoening waarbij zich littekenweefsel (plaques) vormt in de penis, wat leidt tot kromming, verkorting en soms pijn tijdens erecties.
Deze kromming kan het vrijen bemoeilijken of pijnlijk maken. De oorzaak is vaak onbekend, maar kan verband houden met trauma of genetische factoren.
Behandeling varieert van medicatie en fysiotherapie tot chirurgische ingrepen, afhankelijk van de ernst en impact op het seksueel functioneren.
PROSTAATONTSTEKING
Prostaatontsteking, of prostatitis, is een ontsteking van de prostaatklier, vaak veroorzaakt door een bacteriële infectie. Het kan acute of chronische vormen aannemen. Symptomen zijn onder andere pijn in de onderbuik, bekken of onderrug, frequent en pijnlijk urineren, moeite met plassen en soms koorts. Chronische prostatitis kan ook ongemak tijdens ejaculatie veroorzaken. Behandeling varieert afhankelijk van de oorzaak en kan antibiotica, ontstekingsremmers en alfablokkers omvatten, evenals veranderingen in levensstijl en soms fysiotherapie.
zaadbaltorsie
Teelbaltorsie, of zaadbaltorsie, is een medische noodsituatie waarbij de zaadstreng die de teelbal van bloed voorziet, draait. Dit veroorzaakt een ernstige, plotselinge pijn in de teelbal en het scrotum, samen met zwelling en misselijkheid. Door de verdraaiing wordt de bloedtoevoer naar de teelbal afgesneden, wat binnen enkele uren kan leiden tot onherstelbare schade aan de teelbal. Snelle medische ingreep, meestal een operatie, is cruciaal om de bloedtoevoer te herstellen en de teelbal te redden.
URINEBUISONTSTEKING
Urinebuisontsteking, of urethritis, bij de man is een ontsteking van de urethra (urinebuis) vaak veroorzaakt door een bacteriële infectie, waaronder seksueel overdraagbare aandoeningen zoals gonorroe en chlamydia. Symptomen zijn pijn of een branderig gevoel bij het plassen, frequente aandrang, afscheiding uit de penis, en soms jeuk of irritatie.
De diagnose wordt gesteld via urineonderzoek en uitstrijkjes. Behandeling bestaat meestal uit antibiotica om de infectie te bestrijden.
Seksuele partners moeten ook worden behandeld om herinfectie te voorkomen.
spataderen in de balzak
Spataderen in de balzak, of varicocèle, is een aandoening waarbij de aderen in het scrotum verwijd en opgezwollen zijn, vergelijkbaar met spataderen in de benen. Dit kan leiden tot een zwaar of ongemakkelijk gevoel in het scrotum en soms pijn. Varicocèles worden vaak ontdekt bij vruchtbaarheidsonderzoeken omdat ze de spermaproductie kunnen beïnvloeden. Behandeling is meestal niet nodig tenzij er pijn, ongemak of vruchtbaarheidsproblemen optreden. In dat geval kan een operatie, zoals varicocèle-embolisatie of varicocèle-lectomie, worden uitgevoerd.
⚠️ Wanneer naar de dokter bij bekkenpijn?
Bekkenpijn kan onschuldig zijn, maar soms wijst het op een onderliggende aandoening die medische aandacht vereist. Neem contact op met een arts in de volgende gevallen:
- De pijn is hevig, aanhoudend of verergert in de tijd.
- Er is sprake van koorts, koude rillingen of een algemeen ziek gevoel.
- Je hebt problemen met plassen of ontlasting, zoals pijn, bloedverlies of incontinentie.
- Er is sprake van abnormaal bloedverlies uit vagina of penis.
- Pijn treedt op tijdens of na gemeenschap of ejaculatie.
- Je merkt een zwelling, knobbel of drukgevoel in het bekken.
- Er is sprake van onverklaarbaar gewichtsverlies, verminderde eetlust of chronische vermoeidheid.
- De klachten zijn nieuw ontstaan na een operatie, bevalling of trauma.
- Je maakt je zorgen of hebt het gevoel dat “er iets niet klopt”.
📌 Twijfel je?
Dan is het altijd verstandig om je klachten met je huisarts te bespreken. Vroegtijdige beoordeling kan ernstige oorzaken uitsluiten en onnodige zorgen wegnemen.
