MEDISCHE ENCYCLOPEDIE
AMSTEL en IJ - HUISARTSEN
Gewichtsproblemen betekenen dat je te veel of juist te weinig weegt. Bij overgewicht of obesitas heeft je lichaam te veel vet, wat kan leiden tot vermoeidheid, kortademigheid en gewrichtspijn.
Bij ondergewicht ontbreekt vaak spiermassa of energie, wat duizeligheid, zwakte of een verminderde weerstand kan geven.
Gewichtsschommelingen kunnen ontstaan door voeding, stress, ziekte of hormonen. Een gezond gewicht is belangrijk voor je hart, energie en algehele welzijn. Een arts of diëtist kan helpen bij herstel.
Er worden verschillende soorten gewichtsproblemen onderscheiden, afhankelijk van de richting en oorzaak van de afwijking:
- Overgewicht – als het lichaamsgewicht hoger is dan gezond is voor de lengte (BMI tussen 25 en 30).
- Obesitas – ernstig overgewicht (BMI boven 30) met verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en gewrichtsklachten.
- Ondergewicht – te laag lichaamsgewicht (BMI onder 18,5), vaak door te weinig voeding, ziekte of stress.
- Gewichtsschommelingen – sterke wisselingen in gewicht door hormonale veranderingen, stress of eetgedrag.
- Onbedoeld gewichtsverlies of -toename – plotselinge verandering zonder duidelijke reden, soms teken van een onderliggende aandoening.
De symptomen van gewichtsproblemen kunnen variëren, afhankelijk van de specifieke aandoening. Hier zijn enkele algemene symptomen geassocieerd met de genoemde problemen:
- Overgewicht/obesitas
- Toename van lichaamsgewicht en vetophoping.
- Kleding die strakker zit of niet meer past
- Moeite hebben met fysieke activiteiten en beweging
- Kortademigheid, Vermoeidheid, Zweten
- Gewichtsverlies:
- Onbedoeld gewichtsverlies
- Verminderde eetlust
- Vermoeidheid en zwakte
- Spijsverteringsproblemen zoals misselijkheid, braken of diarree
- Verminderde spiermassa
- Lusteloosheid
- Eetgewoonten:
- Overmatige eetlust
- Ongecontroleerde eetbuien
- Dwangmatig eten
- Ongezonde voedingskeuzes
Gewichtsproblemen kunnen het gevolg zijn van verschillende factoren, zoals genetica, eetgewoonten, lichamelijke activiteit, levensstijl, omgevingsfactoren en hormonale disbalans. Het is belangrijk om een gezond gewicht na te streven en een evenwichtige levensstijl te behouden om de gezondheid te bevorderen en het risico op gewichtsgerelateerde complicaties te verminderen.
De behandeling van gewichtsproblemen kan verschillende benaderingen omvatten, waaronder veranderingen in levensstijl, dieet, lichaamsbeweging en in sommige gevallen medicatie of chirurgische ingrepen. Hier zijn enkele veelvoorkomende behandelingsmogelijkheden:
- Levensstijlveranderingen: Dit omvat het aanpassen van eetgewoonten en het bevorderen van een gezonde levensstijl, zoals het verminderen van calorie-inname, het verhogen van lichaamsbeweging en het aanleren van gezonde eetpatronen. Dit kan worden bereikt met behulp van voedingsadvies, gedragsveranderingstherapie en ondersteuning van gezondheidsprofessionals.
- Medicatie: In sommige gevallen kan medicatie worden voorgeschreven om gewichtsverlies te bevorderen of gewichtstoename te voorkomen. Deze medicijnen worden meestal gebruikt in combinatie met dieet- en bewegingsprogramma’s. Voorbeelden van medicijnen voor gewichtsbeheersing zijn orlistat, liraglutide en bupropion/naltrexon. Het is belangrijk op te merken dat deze medicijnen meestal alleen worden voorgeschreven aan mensen met obesitas of aan mensen met overgewicht met andere gezondheidsproblemen.
- Chirurgische ingrepen: In gevallen van ernstige obesitas kan bariatrische chirurgie worden overwogen. Dit omvat verschillende procedures, zoals maagverkleining of het plaatsen van een maagband. Chirurgie kan de voedselinname verminderen en gewichtsverlies bevorderen, maar het wordt meestal alleen overwogen bij mensen met een BMI van 40 of hoger, of een BMI van 35-40 in combinatie met ernstige obesitasgerelateerde gezondheidsproblemen.
Het is belangrijk om te benadrukken dat de behandeling van gewichtsproblemen individueel kan variëren, afhankelijk van de specifieke situatie en de aanbevelingen van een arts of gezondheidsdeskundige. Een gezonde en duurzame aanpak met de nadruk op een evenwichtig dieet, lichaamsbeweging en gedragsverandering blijft over het algemeen de beste aanpak voor het beheer van gewichtsproblemen. Raadpleeg altijd een medische professional voor advies op maat.
Nabehandeling is vaak noodzakelijk na een behandeling voor gewichtsproblemen om het behaalde resultaat te behouden en de kans op terugval te verminderen. Gewichtsverlies is een langdurig proces, en het is belangrijk om een gezonde levensstijl en eetgewoonten op lange termijn te handhaven.
Enkele belangrijke aspecten van nabehandeling zijn:
- Opvolging en monitoring:
Regelmatige opvolgafspraken met een arts, diëtist of gezondheidsprofessional zijn belangrijk om de voortgang te controleren, eventuele uitdagingen aan te pakken en aanpassingen aan het behandelplan te maken indien nodig. - Ondersteuning en educatie:
Het krijgen van voortdurende ondersteuning en educatie is essentieel om een gezonde levensstijl te behouden. Dit kan variëren van begeleiding door professionals tot deelname aan groepssessies of ondersteuningsgroepen met mensen die vergelijkbare ervaringen hebben. - Gedragsverandering:
Het aanleren van gezonde gewoonten en het veranderen van gedrag is een belangrijk onderdeel van nabehandeling. Het is noodzakelijk om een bewuste inspanning te blijven leveren om een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging te behouden. - Psychologische ondersteuning:
Gewichtsverlies kan gepaard gaan met emotionele en psychologische uitdagingen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de emotionele aspecten en indien nodig psychologische ondersteuning te zoeken om om te gaan met eventuele onderliggende problemen of disfunctionele eetgewoonten. - Levenslange inzet:
Het behouden van een gezond gewicht en levensstijl vereist een langdurige inzet. Het is belangrijk om te beseffen dat gewichtsbeheersing een levenslang proces is en dat er ups en downs kunnen zijn. Het is cruciaal om volhardend te blijven en eventuele terugvallen te zien als leermomenten om de gezonde gewoonten te herstellen.
Elke persoon heeft een unieke situatie, dus de nabehandeling kan variëren. Het is raadzaam om samen te werken met een professionele zorgverlener om een passend en persoonlijk behandel- en nabehandelingsplan op te stellen.
Overgewicht en obesitas kunnen leiden tot verschillende gezondheidscomplicaties en medische aandoeningen. Enkele van de meest voorkomende complicaties zijn:
- Type 2 diabetes: Obesitas is sterk geassocieerd met de ontwikkeling van insulineresistentie en type 2 diabetes. Het overtollige lichaamsvet verstoort de normale werking van insuline, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt.
- Hart- en vaatziekten: Overgewicht en obesitas verhogen het risico op hartaandoeningen, zoals hoge bloeddruk, coronaire hartziekte, hartfalen, beroertes en andere vaatziekten. Het overtollige vetweefsel veroorzaakt ontstekingen en kan leiden tot een ophoping van plaque in de bloedvaten, wat de bloedstroom belemmert.
- Hoge bloeddruk (hypertensie): Overgewicht draagt bij aan een verhoogde bloeddruk, wat het risico op hartaandoeningen, beroertes en nieraandoeningen verhoogt.
- Slaapapneu: Obesitas kan bijdragen aan de ontwikkeling van slaapapneu, een aandoening waarbij ademhalingsproblemen optreden tijdens de slaap, waardoor iemand herhaaldelijk stopt met ademen gedurende korte periodes.
- Gewrichtsproblemen: Het extra gewicht dat door overgewicht of obesitas wordt gedragen, plaatst een grote druk op de gewrichten, wat kan leiden tot gewrichtspijn, artrose en een verhoogd risico op letsel.
- Ademhalingsproblemen: Overgewicht kan de longfunctie beïnvloeden en ademhalingsproblemen veroorzaken, zoals kortademigheid, astma en verminderde longcapaciteit.
- Leverziekte: Vetophoping in de lever, bekend als niet-alcoholische leververvetting (NAFLD), is sterk geassocieerd met overgewicht en obesitas. NAFLD kan leiden tot ontsteking en littekens in de lever en kan uiteindelijk leiden tot leverfalen.
- Kanker: Obesitas verhoogt het risico op verschillende vormen van kanker, waaronder borstkanker, dikkedarmkanker, baarmoederkanker, nierkanker en alvleesklierkanker.
- Psychologische en sociale gevolgen: Gewichtsproblemen kunnen leiden tot psychologische problemen, zoals een negatief zelfbeeld, lage eigenwaarde, depressie, angst en sociale isolatie.
Het is belangrijk op te merken dat gewichtsverlies en het handhaven van een gezond gewicht kunnen helpen om het risico op deze complicaties te verminderen en de algehele gezondheid te verbeteren. Het raadplegen van een zorgverlener is belangrijk voor een gepaste diagnose, behandeling en preventie van eventuele complicaties.
Openingstijden praktijk:
Alle werkdagen van 08:00 tot 17:00
Tel: 020 308 1234
Na sluitingstijd: 088 003 0600
Let op: Het is altijd raadzaam om rechtstreeks advies in te winnen bij medische professionals, zoals uw huisarts voor specifieke vragen of zorgen met betrekking tot uw eigen gezondheid en medische situatie.
