Alvleesklier

« Back to Glossary Index
boekenrij voor header

MEDISCHE ENCYCLOPEDIE

AMSTEL en IJ - HUISARTSEN

ALVLEESKLIER (pancreas)

De alvleesklier, ook wel pancreas genoemd, is een klier in de bovenbuik die spijsverteringsenzymen en hormonen zoals insuline produceert. Hij helpt bij het verteren van voedsel en speelt een belangrijke rol in het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Problemen met de alvleesklier, zoals ontsteking of diabetes, kunnen serieuze klachten veroorzaken. Lees hier alles over ligging, functie en veelvoorkomende aandoeningen van de alvleesklier.

De alvleesklier werkt samen met je maag, lever, galblaas en darmen om ervoor te zorgen dat je eten goed verteert. Ook helpt hij je lichaam met het regelen van de bloedsuiker.

De alvleesklier heeft twee belangrijke functies:

  • Exocriene functie: Het produceren en afgeven van spijsverteringsenzymen zoals amylase, lipase en protease. Deze enzymen komen via de alvleesgang terecht in de dunne darm en helpen bij de vertering van koolhydraten, vetten en eiwitten.
  • Endocriene functie: Het aanmaken van hormonen die in het bloed terechtkomen, vooral insuline en glucagon. Deze hormonen regelen de bloedsuikerspiegel en spelen een belangrijke rol bij de energiebalans in het lichaam.

De alvleesklier (pancreas) voert twee belangrijke processen uit:

🔹 1. Spijsvertering (exocriene functie)

De alvleesklier maakt spijsverteringsenzymen aan. Deze enzymen komen via de alvleesgang in de dunne darm terecht, waar ze helpen bij het verteren van:

  • Vet → met behulp van lipase
  • Eiwit → met behulp van protease (zoals trypsine)
  • Koolhydraten → met behulp van amylase

Deze vertering is essentieel om voedingsstoffen op te nemen in het lichaam.

🔹 2. Regulatie van de bloedsuiker (endocriene functie)

In de eilandjes van Langerhans (groepjes hormoonproducerende cellen) maakt de alvleesklier verschillende hormonenaan die de bloedsuiker in balans houden:

  • Insuline → verlaagt de bloedsuikerspiegel door glucose in cellen op te nemen
  • Glucagon → verhoogt de bloedsuikerspiegel door opgeslagen glucose vrij te maken
  • Somatostatine → remt andere hormonen en helpt bij het evenwicht houden

Kort samengevat:
✅ De alvleesklier helpt bij het verteren van voedsel én
✅ regelt de bloedsuikerspiegel met hormonen.

  • Ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis), wat pijn en problemen kan geven
  • Diabetes, doordat de alvleesklier niet genoeg insuline maakt
  • Tumoren of knobbels in de alvleesklier die klachten kunnen veroorzaken

De alvleesklier is bij mannen en vrouwen hetzelfde. Er zijn geen belangrijke verschillen in vorm of functie.

  • De alvleesklier elke dag ongeveer 1,5 liter spijsverteringssappen aanmaakt?
  • De hormonen insuline en glucagon elkaars tegenpolen zijn? Ze houden samen je bloedsuiker in evenwicht.
  • Diabetes ontstaat als de alvleesklier te weinig of geen insuline meer maakt?
  • De eilandjes van Langerhans maar een klein deel van de alvleesklier vormen, maar een grote invloed hebben op je bloedsuiker?
  • De alvleesklier al actief is vóórdat je eet? Je lichaam reageert op de geur en aanblik van eten en begint alvast enzymen aan te maken.

Let op: Het is altijd raadzaam om rechtstreeks advies in te winnen bij medische professionals, zoals uw huisarts voor specifieke vragen of zorgen met betrekking tot uw eigen gezondheid en medische situatie.

Synonyms:
Pancreas, Klier van Langerhans, Pancreasklier

Let op: Het is altijd raadzaam om rechtstreeks advies in te winnen bij medische professionals, zoals uw huisarts voor specifieke vragen of zorgen met betrekking tot uw eigen gezondheid en medische situatie.